ΤΑ ΕΞΩΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
Από το περιοδικό "Αμάραντος" (click to expand):
Ο ΑΪ ΓΙΑΝΝΗΣ
Βρίσκεται ανατολικά του χωριού,σ'ένα σταυροδρόμι που οδηγεί προς την Πυρσόγιαννη,τη Στράτσιανη(Πύργο) και τα Λουτρά. Κτίσμα του Παπαγιαννάτικου σογιού,στη φροντίδα του οποίoυ
ανήκει και σήμερα.Πρόσφατα ανακαινίσθηκε και χρόνο με το χρόνο τελειοποιείται,χάρις και του
αυτοκινητόδρομου που έφτασε εκεί.Γιορτάζει τη μνήμη του στις 29 Αυγούστου και χτίστηκε το 1911
αφού το παλαιό κτίσμα δεν γνωρίζουμε πότε είχε κτιστεί για πρώτη φορά.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
Σε μια περίοπτη θέση καραούλι βρίσκεται ο ναϊσκος.Εκεί ο νους,θεωρεί ότι μόνο αυτός ο χώρος
υπάρχει, έτσι γαλήνιος, ήσυχος, υπερκόσμιος.Απ'όπου ο πιστός ή ο κουρασμένος διαβάτης
ξαποσταίνοντας θα "βιγλήσει" το χωριό, το δάσος, το μακρινό κάμπο, που εκεί ενώνεται το μικρό
ποτάμι ο "ζιάσακας" με το μεγάλο το Σαραντάπορο. Κτίσμα του σογιού των Ζιακοπουλαίων.Έχει
κτιστεί το 1911 και κατά καιρούς επισκευάστηκε.Πρόσφατα συνδέθηκε με αυτοκινητόδρομο και
έτσι η πρόσβαση είναι πιο εύκολη.Γιορτάζει τη μνήμη του στις 2 Μαϊου.
Η ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Χωμένη μέσα στα μεγάλα δέντρα, τσέρα και γραβιά.Σε μια πλαγιά προς το μέρος του χωριού πάνω από το Μύλο.Παλαιά υπήρχε εκεί το νεκροταφείο. Κάτω από την τοποθεσία αυτή που είναι το
εκκλησάκι ο Ζιάσακας κυλά τα γάργαρα,πεντακαθαρα και κρυστάλλινα νερά του.Το βουητό του
φτάνει στα αυτιά των προσκυνητών,όπου οι "τρίλιες"του ποταμού με τα λαρύγγια των πουλιών
συνθέτουν μαζί με τους ύμνους των πιστών,την πρωινή λειτουργία. Η κατάσταση του παρεκκλησιού
μπορούμε να πούμε ότι είναι άριστη.Χάρις στις φροντίδες του σογιού των Σκορδαίων που ανήκει.
Γιορτάζει στις 26 Ιουλίου.Πότε πρωτοκτίστηκε;Δεν ξέρουμε.Εκείνο που ξέρουμε και μας
διαβεβαίωσε και ο Παναγιώτης Σκορδάς είναι ότι εκείνος με το Θανάση Σκορδά και το Φάνη Τζώτζη
το ξαναχτίσανε και το μεγαλώσανε στη δεκαετία του 1950.
Ο ΑΓΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
Συνεχίζοντας τον παλαιό μουλαρόδρομο περνάμε από το "Μύλο" και την υπέροχη τοξωτή γέφυρα του "Ζιάσακα".Ανηφορίζοντας καγκελιστά, όχι πολύ μακριά, βρισκόμαστε μπροστά σ'ένα ειδυλλιακό
τοπίο, στους πρόποδες του βουμού Μαριά με θαυμάσια θέα προς το χωριό.Εδώ στον αγναντερό
αυτό λόφο χτίστηκε από την οικογένεια Γεράση, που ανήκει και η φροντίδα, ο Άγιος Χαράλαμπος.
'Αγρυπνος φρουρός και προστάτης στην είσοδο του δυτικού μέρους του χωριού.Γιορτάζει σε
δύσκολη εποχή, 10 Φεβρουαρίου και σπάνια λειτουργείται στη μνήμη του λόγω του κρύου, αλλά
και των λιγοστών κατοίκων που βρίσκονται το χειμώνα στο χωριό.Σήμερα έφτασε και εκεί ο
δασικός δρόμος και όταν στρωθεί θα γίνονται πιο συχνες επισκέψεις.
Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙΣΑΡΗ
Το εξωκλήσι αυτό απλό και απέριττο, όπως όλα τα άλλα, σ'ένα μαγευτικό τοπίο, όχι πολύμακριά από το χωριό στο Β.Δ. άκρο του. Για να φτάσεις εκεί παίρνεις το δρόμο του "Ντούμνου".Εδώ
παίρνεις μια ανάσα, δροσίζεσαι με το γάργαρο νερό της κρυστάλλινης πηγής και κάθεσαι λίγο να
θαυμάσεις τη λιθόκτιστη πηγή, δείγμα υπέροχης λαϊκής αρχιτεκτονικής των ντόπιων κτιστάδων.
Στη συνέχεια ακολουθώντας το δύσβατο μονοπάτι,φτάνεις στη συμβολή των δρόμων που χωρίζουν
για το Ντρέμπεζιο και τη Λεύκα. Μπροστά σου το ξωκλήσι της Παναγιάς.Συντηρείται και ανήκει στο
σόι το Παπαμιχαλαίικο.Η είσοδος του περιβόλου εντυπωσιακή, με μεγάλες πελεκητές γωνίες,όμορφα
τοποθετημένες.Η μάντρα ολόγυρα προσεγμένη,με ξερολιθιά που αντέχει ακόμα.Μεγάλα δέντρα για να
σκιάζουν, τόπος διαλεγμένος από τους παλαιότερους για να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του
πανηγυριού που γινόταν εδώ στις 8 Σεπτέμβρη,στη μνήμη της Παναγίας.
Ο ΑΪ-ΛΙΑΣ
Απέναντι από την Παναγιά,πάνω από το Ντούμνο κρυμμένος σ'ένα πυκνό λοφίσκο, λες κι αποτραβήχτηκε εκεί στη λησμονιά, βρίσκεται ο Αί-Λιάς. Ο ναϊσκος έχει γέιρει από το βάρος των
χρόνων και την ξερολιθιά.Τελευταία εξεπεμψε ΣΟΣ για επισκευή.Οι πιστοί έσπευσαν και εδώ και έγινε
η επισκευή του,έτσι ώστε να ακουστεί και πάλι η θεία λειτουργία και να τιμηθεί η μνήμη του.
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Αφήνουμε τώρα τη ματιά μας να περιπλανηθεί στα βόρεια για να συναντήσει εκεί τον Αϊ-Νικόλα.Είναι ένα όμορφο γραφικό εξωκλήσι χωμένο στα πυκνά δέντρα.Σ'ένα μικρό λοφίσκο στην αρχή ενός
οροπεδίου που φτάνει ως τους πρόποδες του ορεινού όγκου Κάμενικ.Η μνήμη του γιορτάζεται στις
20 Μαϊου.Εκείνη την ημέρα πολλοί προσκυνητές ανηφορίζουν με την οικογένεια Παναγιωτίδη, στην
οποία ανήκει το παρεκκλησάκι, για να ζήσουν τη γιορταστική ατμόσφαιρα και την αναγέννηση της
φύσης,την άνοιξη. Ο σημερινός ναϊσκος χτίστηκε στα ερείπια άλλου ναού και νεκροταφείου από το
Νικόλαο Παναγιωτίδη.
Η ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ
Σε μικρή απόσταση Ν.Δ. του Αϊ-Νικόλα βρίσκεται η Αγία Τριάδα.Δυστυχώς μόνο το κτίσμα σώζεται.Σε πιάνει απελπισία με τη θέα της ερήμωσης και της εγκατάλειψης.Όμως γίνεται προσπάθεια και η
εκκλησία μας στη φροντίδα της οποίας ανήκει το παρεκκλησάκι το επισκευάζει έτσι ώστε να ξαναγίνει
το ερημοκλήσι φωτεινό ξωκλήσι, όπως ήταν κάποτε.Χτίστηκε πολύ παλιά και κατά μαρτυρία γερόντων
η Αγία Τριάδα ήταν το πρώτο παρεκκλήσι και επομένως το παλαιότερο.Παλαιά άνηκε στο
Γκουντουβαίικο σόι.
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Ακοίμητος φύλακας στην είσοδο των Λουτρών,προστάτης των λουομένων.Χτίστηκε από τον
αείμνηστο Σωτήριο Παπαδήμα το 1957 και αργότερα περιήλθε στην προστασία και επίβλεψη της
κεντρικής εκκλησίας.Όπως επίσης και το παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου που βρίσκεται στην
πλατεία των Λουτρών και χτίστηκε αργότερα με τη φροντίδα των κατοίκων και την οικονομική
ενίσχυση λουομένων.
ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ,ΑΓΙΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ
Αφήνουμε τώρα το συνοικισμό των Λουτρών με την απαράμιλλη ομορφιά του τοπίου και κατηφορίζουμε αρκετά για να σταθούμε στου "Πούλιου". Εκεί ξεπρόβαλλε ενα υπέροχο παρεκκλήσι
στη μνήμη των Αγίων Αποστόλων και Αγίου Νεκταρίου.Ευγενική προσφορά των κληρονόμων του
μακαρίτη Ιωσήφ Ζάμπου και τις άοκνες προσπάθειες του μακαρίτη επίσης Βασιλείου Ι. Ζάμπου,αλλά
και προσφορές ανωνύμων. Οι προσφορές αυτές έπιασαν τόπο και στις 19-9-2001 σε μια λαμπρή
τελετή έγιναν τα "θυρανοίξια" του Ιερού Ναού.Χοροστατούντος του του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτου
Δρυινουπόλεως Πωγωνιανής και Κονίτσης και τη συμμετοχή του πατρός Νικολάου Ιερέα του χωριού
μας και ενός ακόμη Ιερέα.
ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Τάμα και κτίσμα του κοσμο-καλόγερου Λάμπη Ζιάκου.Σήμερα και αυτό ανήκει στην κεντρική εκκλησία που έχει την επιμέλεια και τη φροντίδα.Απέναντι ακριβώς σαν αετοφωλιά στέκει η Αγία
Σωτήρα.
Η ΑΓΙΑ ΣΩΤΗΡΑ
Είναι στην πιο περίοπτη θέση του χωριού,χτισμένη εξ ολοκλήρου πάνω στο βράχο.Κοντινό και
γραφικό εξωκλήσι με πλούσια θέα. Τελευταία με τη φροντίδα και την οικονομική ενίσχυση των
πιστών,ιδιαίτερα τις άοκνες προσπάθειες του χωριανού μας Κωνσταντίνου Κ.Ζάμπου,στα τεχνικά,
ανακαινίσθηκε ο εσωτερικός και ο εξωτερικός χώρος του μικρού αυτού ναϊσκου.Πότε ακριβώς
κτίστηκε δεν είναι εξακριβωμένο.Παλαιά ήταν φροντίδα του Βαγγελάτικου σογιού και αργότερα του
Νοκάτικου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Βρίσκεται στον Κάτω Μαχαλά.Περικαλής ναός.Στη μνήμη του 26 Οκτωβρίου γίνονταν μεγάλο πανηγύρισχεδόν από το μισό χωριό.Το νέο κτίσμα έχει κτιστεί στα ερείπια του παλιού μοναστηριού.Για το
μοναστήρι οι γεροντότεροι λέανε ότι κτίστηκε από δυο νέους από το Χουχέικο σόι.Οι νέοι αυτοί είχαν
ταξιδέψει στην Κωνσταντινούπολη και εκεί μυήθηκαν στο μοναχισμό.Όταν αποφάσισαν να
επιστρέψουν από το πατριαρχείο τους παρείχαν μεγάλη βοήθεια,κυρίως σε υλικό(εικόνες,
εκκλησιαστικά βιβλία,άμφια και ιερά σκεύη).Και όταν εκείνοι επέστρεψαν έκτισαν το μοναστήρι στη
θέση που βρίσκεται σήμερα ο Άγιος Δημήτριος.
Copyright 2010-2023 Αμάραντος Κονίτσης